این رمان به‌طور کلی به مسائل اجتماعی، تربیتی و نقد سیستم‌های آموزشی پرداخته و از زوایای مختلف به کشمکش‌های درونی یک مدیر مدرسه و معلمان پرداخته است.

۱. مدرسه به‌عنوان میکروکازم جامعه
مدرسه در رمان «مدیر مدرسه» به‌عنوان یک میکروکازم اجتماعی به نمایش گذاشته می‌شود. این فضا نه‌فقط محل آموزش، بلکه محلی است که در آن بسیاری از مشکلات اجتماعی و روان‌شناختی افراد نمایان می‌شود. مدیر مدرسه، با تمام تلاش‌هایش در جهت ایجاد تغییرات مثبت، با بحران‌های مختلف اجتماعی روبه‌رو است که حل آن‌ها پیچیده‌تر از آن چیزی است که در ابتدا به نظر می‌رسید. این داستان، به‌نوعی نقدی است به سیستم آموزشی که نمی‌تواند به‌درستی با مشکلات اجتماعی درون خود برخورد کند.

۲. معلمان؛ قربانیان سیستم ناکارآمد
معلمان در این رمان، اغلب به‌عنوان قربانیان سیستم آموزشی و اجتماعی نمایش داده می‌شوند. آن‌ها با مشکلات مختلفی از جمله کمبود منابع، حقوق پایین، و عدم حمایت اجتماعی دست‌وپنجه نرم می‌کنند. در حالی که معلمان باید نقش راهنمایی و تربیت نسل آینده را ایفا کنند، بسیاری از آن‌ها تحت‌فشارهای اقتصادی و روانی قادر به انجام این وظیفه نیستند. این فشارها بر رفتار و انگیزه‌های آن‌ها تأثیر می‌گذارد و باعث ایجاد نوعی بی‌اعتمادی و سرخوردگی در میان معلمان می‌شود.

۳. دانش‌آموزان؛ محصول ناتمام یک سیستم معیوب
دانش‌آموزان در رمان «مدیر مدرسه»، به‌نوعی محصول یک سیستم آموزشی ناکارآمد هستند. این سیستم به‌جای پرورش خلاقیت و تفکر انتقادی، بیشتر به‌دنبال حافظه‌سازی و انتقال اطلاعات است. بسیاری از دانش‌آموزان، به‌ویژه آن‌هایی که از خانواده‌های فقیر و آسیب‌دیده می‌آیند، در شرایطی زندگی می‌کنند که در آن امید به آینده کم‌رنگ است. این مشکلات اجتماعی، به مشکلات تحصیلی تبدیل می‌شود و مدیر مدرسه باید راهی برای رسیدگی به این بحران‌ها پیدا کند.

۴. ساختار مدیریتی و ناکامی در تغییر
یکی از مسائل مهم در این رمان، ناکامی سیستم مدیریتی در ایجاد تغییرات مثبت است. مدیر مدرسه که با نیت اصلاح وضعیت به این شغل وارد می‌شود، به‌زودی درمی‌یابد که تغییرات در چنین سیستمی نیازمند مبارزه‌ای فرسایشی است. او با موانع ساختاری، فقدان حمایت‌های مالی، و مقاومت فرهنگی روبه‌رو است. سیستم مدیریتی آموزش در این رمان به‌وضوح نشان‌دهنده ضعف‌ها و ناکارآمدی‌های موجود در نظام‌های آموزشی است.

۵. امید به تغییر در شرایط پیچیده
با وجود تمام مشکلات، رمان در تلاش است تا نشان دهد که حتی در شرایط پیچیده و پر از چالش، امید به تغییر وجود دارد. مدیر مدرسه، با وجود اینکه در بسیاری از مواقع احساس ناکامی می‌کند، همچنان به اصلاحات و بهبود وضعیت مدارس امیدوار است. این امید به تغییر در شرایط اجتماعی و آموزشی، یکی از نکات کلیدی رمان است که نشان می‌دهد اگرچه تغییرات سریع و بنیادین ممکن نیست، اما اصلاحات کوچک و مداوم می‌تواند در طول زمان تأثیرگذار باشد.

۶. بازتاب انتقادی از واقعیت‌های اجتماعی
در پایان، «مدیر مدرسه» یک بازتاب انتقادی از واقعیت‌های اجتماعی است. این رمان به‌طور غیرمستقیم انتقادهایی را به وضعیت آموزشی و اجتماعی کشور وارد می‌کند و نشان می‌دهد که مشکلات عمیق‌تر از آن‌چیزی است که به نظر می‌آید. مشکلات فردی و اجتماعی معلمان و دانش‌آموزان، به‌ویژه در طبقات پایین‌تر، به‌طور مستمر در برابر سیستم آموزشی و مدیریتی قرار دارد و در نهایت باید به‌دنبال راه‌حل‌هایی واقعی و قابل‌اجرا برای این مشکلات بود.